Jemioła pospolita (biała)

Jemioła pospolita (albo jemioła biała) jest jedną z nielicznych występujących u nas roślin półpasożytniczych. Należy do rodziny sandałowcowatych i jest spotykana w południowej Skandynawii, jak również w centralnej i południowej Europie oraz południowej i zachodniej Azji. Łacińska nazwa rodzajowa Viscum oznacza „klej”. Rzymianie wytwarzali właśnie z kleistych jagód jemioły masę, która służyła do sporządzania pułapek na ptaki. Krzyżodzioby i inne ziębowate łowiono dla rozrywki (ptaki śpiewające), a drozdy do spożycia. Praktykowano łowy ptaków na kleiste pułapki w całej Europie jeszcze w XIX wieku.

Jemioła pospolita – roślina pasożytnicza 

Jemioła pospolita rośnie jako wiecznie zielony krzew pasożytując na innych drzewach. Sama prowadzi fotosyntezę, a z drzewa pobiera tylko wodę i składniki odżywcze. Wykorzystywanie rośliny żywicielskiej przez jemiołę nie jest jednak zbyt intensywne i zwykle nie wyrządza jej szkody. Rozróżnia się trzy podgatunki jemioły, z których jeden preferuje gatunki liściaste, drugi jodły, a trzeci sosny. Inaczej niż w przypadku „normalnych” roślin, których pędy rosną do góry, a korzenie do dołu, jemioła rośnie równomiernie we wszystkich kierunkach. Zawieszona między niebem i ziemią pozwala sobie na tworzenie niemożliwej dla innych roślin formy kulistej. Rośnie bardzo powoli, pierwszy raz kwitnie po pięciu latach, a półmetrową średnicę uzyskuje dopiero w wieku około 30 lat. Stare egzemplarze mogą mieć średnicę ok 1 m. Zimą, kiedy z drzew opadną liście, z daleka widoczne są zielone kule jemioły. Liście są naprzeciwległe, bez ogonków, skórzaste, zielone i żółtozielone. Mają kształt eliptyczny albo odwrotniejajowaty, o długości 2,5 do 7 cm i szerokości 0,5 do 3,5 cm. Z obu stron wyglądają jednakowo.

Jemioła – kwiaty i owoce

W korzystnych warunkach okres kwitnienia jemioły pospolitej trwa od połowy stycznia do początku kwietnia. Jest to roślina dwupienna i rozdzielnopłciowa. Kwiaty są siedzące, niepozorne, żółtawe, o średnicy 2-3 mm. Wydzielają przyjemny owocowy zapach. Kwiaty jemioły nie są zapylane przez wiatr albo pszczoły, ale przez muchy, co stwierdził już niemiecki botanik Joseph Gottlieb Kölreuter, a czemu przez długi czas nie dawano wiary.

Owocami jemioły pospolitej są kuliste nibyjagody o średnicy 6-10 mm. Wewnątrz w kleistym miąższu znajdują się nasiona w grupach po kilka sztuk. Powszechne przekonanie, że nasiona jemioły kiełkują dopiero po przejściu przez żołądek ptaka, nie jest prawdziwe. W grudniowy, pogodny dzień można rozgnieść palcami jagodę i przykleić nasiono do kory młodej gałęzi drzewa. W marcu powinien rozpocząć się proces kiełkowania i rozwoju jemioły. 

Owoce jemioły są trujące.