Jesion mannowy – jak o niego dbać?

Jesion – krótka charakterystyka rodzaju

Jesion to jedno z najczęściej spotykanych w Polsce drzew. Jest bardzo często sadzony w miejskich przestrzeniach, nawet przy ruchliwych ulicach. Należy do rodziny oliwkowatych. Jest to rodzaj drzew i krzewów, który liczy 65 gatunków. W środowisku naturalnym rośnie na półkuli północnej przede wszystkim w strefie umiarkowanej, a nieliczne gatunki w strefie międzyzwrotnikowej. Na terenie Europy dziko rośnie 5 gatunków, natomiast w naszym kraju jest to jesion wyniosły. Drewno z jesionu jest cenionym materiałem, ponieważ jest bardzo twarde. Używa się go do produkcji mebli, schodów, podłóg i okien, jest również wykorzystywane jako drewno opałowe.

Jesion rośnie dość szybko. Jego wielkość, a także wygląd są zróżnicowane w zależności od gatunku i odmiany. Największe mogą dorastać do kilkudziesięciu metrów, tak jak jesion wyniosły, który może mieć wysokość 40 metrów, a niższe nie przekraczają kilkunastu metrów. Korona jest rozłożysta i luźna, pędy mogą być nagie lub owłosione, na węzłach są często nieco spłaszczone lub czworokątne. Liście jesionu są nakrzyżległe, mogą mieć piłkowane brzegi albo są całobrzegie. W przypadku większości gatunków i odmian kwiaty nie są dekoracyjne. Pojawiają się przed liśćmi.

Jesion mannowy – czym się wyróżnia?

Jesion mannowy pochodzi z rejonów śródziemnomorskich oraz Azji Mniejszej, na naturalnych stanowiskach osiąga wysokość około 20 metrów. Do uprawy został wprowadzony w 1700 roku. W naszych warunkach klimatycznych jest znacznie niższy i ma formę niewielkiego drzewa lub wysokiego, wielopiennego krzewu i dorasta do 10 metrów. Wyróżnia się kulistą, luźną i nisko osadzoną koroną. Jego młode pędy są czerwonawe, a kora jest szara, początkowo gładka, a z wiekiem pojawiają się delikatne spękania.

Liście są pierzaste, złożone z 5-7 pojedynczych, jajowatych, ząbkowanych, ostro zakończonych listków, które od spodu wzdłuż głównego nerwu są omszone. Mają długość do 20 centymetrów i jesienią przebarwiają się na żółto. Jesion mannowy to gatunek, który kwitnie w maju i czerwcu po rozwinięciu się liści. Ma białe, pachnące kwiaty zebrane w gęste wiechy na końcach pędów o długości od 7 do 12 centymetrów. Owoce są lancetowate lub wydłużone o długości około 2 centymetrów i wyzębione na szczycie.

Nazwa tego gatunku nawiązuje do soku, który wycieka po uszkodzeniu lub nacięciu pnia i zastyga na powietrzu, tworząc białożółte ziarenka nazywane manną. Manna jest stosowana w medycynie ludowej. Jako surowiec ziołoleczniczy wykorzystywane jest w formie wysuszonej. Ma słodki smak i zawiera mannitol, ma działanie moczopędne i łagodnie przeczyszczające.

Jak dbać o jesion mannowy?

Decydując się na posadzenie jesionu mannowego, trzeba wybrać dla niego odpowiednie stanowisko. Najlepsze będzie miejsce ciepłe, słoneczne oraz zaciszne. Może rosnąć w każdej glebie, jednak preferuje podłoże przepuszczalne, żyzne i wapienne, umiarkowanie wilgotne. Jest odporny na suszę i zanieczyszczenia powietrza.

Może być sadzony wiosną i jesienią, w chłodniejszych, wschodnich rejonach młode egzemplarze można osłonić. Jest gatunkiem ciepłolubnym, dlatego podczas dużych spadków temperatury w zimie może przemarzać. Pędy uszkodzone przez mróz szybko się regenerują, odbija zazwyczaj z dolnych części pnia. W odróżnieniu od innych gatunków jesionu dobrze znosi suszę.

Jesion mannowy nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Jeżeli jest uprawiany w mało zasobnym podłożu, to można go nawozić nawozami organicznymi.

Może być sadzony pojedynczo jako soliter lub do tworzenia alei i szpalerów. Z uwagi na swoje rozmiary nie nadaje się do małych ogrodów.

Przeczytaj również: Modrzew w małym ogrodzie? Jakie odmiany wybrać?