Porady
Porady Rośliny
  1. Porady
  2. Ogród ozdobny
  3. Drzewa ozdobne

Czy drzewa tlenowe (Oxytree) stanowią zagrożenie? Kilka faktów

2024-12-23
0 (0 opinii)

Czy drzewa tlenowe (Oxytree) przynoszą nam wyłącznie korzyści? Omawiamy zalety i zagrożenia dla ekosystemu wynikające z uprawy tych roślin.

Oxytree a potencjalne korzyści ekologiczne i ekonomiczne

Drzewa tlenowe, znane również jako Oxytree, zyskały rozgłos jako innowacyjne rozwiązanie ekologiczne, które obiecuje poprawę jakości powietrza oraz szybki wzrost biomasy. Choć ich potencjalne zalety są kuszące, to uprawie towarzyszą liczne kontrowersje i pytania dotyczące wpływu na środowisko, zwłaszcza w polskich warunkach klimatycznych.

Warto na początku wyjaśnić, że Oxytree to hybrydowa odmiana drzewa z rodziny paulowni, stworzona inżynierów genetycznych w Hiszpanii. Powstała poprzez skrzyżowanie dwóch gatunków Paulowni (Paulownia elongata i Paulownia fortunei). Celem było uzyskanie drzewa o szybkim wzroście, dużych liściach pochłaniających znaczne ilości dwutlenku węgla i produkujących duże ilości tlenu, a także o wysokiej odporności na zmienne warunki klimatyczne – Oxytree potrafi przetrwać temperatury od -25 do 45 stopni Celsjusza i rośnie nawet na ubogich glebach. 

Przyjmuje się, że w ciągu zaledwie sześciu lat to drzewo może osiągnąć wysokość 16 metrów, a jego pień nadaje się do wykorzystania w przemyśle już po trzech latach. Co więcej, po ścięciu odrasta szybko, a jego liście pochłaniają aż 10 razy więcej dwutlenku węgla niż przeciętne drzewa liściaste, a kwiaty są miododajne.

Zwolennicy sadzenia Oxytree podkreślają jego liczne zalety. Dzięki szybkiemu wzrostowi i zdolności do regeneracji po ścięciu drzewo to stanowi atrakcyjny surowiec dla przemysłu meblarskiego i energetycznego. „Drewniane aluminium”, jak bywa nazywane drewno z Oxytree, jest lekkie, ale jednocześnie twarde i odporne na uszkodzenia, dlatego też może sprawdzić się w budownictwie. Zrębki z gałęzi są wysokoenergetyczne, a głęboki system korzeniowy może wspierać rekultywację zdegradowanych gruntów.

W miastach drzewa te mogłyby pełnić funkcję biologicznego filtra powietrza. Ich duże, omszone liście o średnicy nawet 50 cm efektywnie pochłaniają zanieczyszczenia, co jest istotne zwłaszcza w regionach zmagających się ze smogiem.

Czy drzewa tlenowe stanowią zagrożenie? Kontrowersje

Jednym z głównych zarzutów wobec Oxytree jest brak szczegółowych badań dotyczących jego wpływu na środowisko. Komisja Państwowej Rady Ochrony Przyrody ds. Roślin już w 2016 roku ostrzegała, że „szerokie propagowanie i sadzenie obcego dla flory Polski gatunku drzewa o mało poznanej biologii” wiąże się z ryzykiem. Eksperci wskazują natomiast, że rzetelna ocena realnego wpływu Oxytree na ekosystem wymaga wieloletnich badań przeprowadzonych w różnych warunkach.

Choć Oxytree przedstawiane jest jako drzewo przyszłości, to opłacalność jego uprawy w Polsce budzi wątpliwości. Brak analiz ekonomicznych, jak również nieprzewidywalność długoterminowych skutków ekologicznych, sprawiają, że inwestowanie w ten gatunek wiąże się z ryzykiem.

Możliwość inwazyjności i zagrożenie dla rodzimych gatunków

W przeszłości odnotowano już przypadki, gdy wprowadzanie nowych gatunków roślin przynosiło negatywne skutki. Rdestowiec czy barszcz Sosnowskiego to tylko niektóre z przykładów roślin, które okazały się szkodliwe dla lokalnych ekosystemów. Choć Oxytree nie rozmnaża się w sposób naturalny (wytwarza bezpłodne nasiona), co ogranicza jego ekspansję, nie można całkowicie wykluczyć możliwości pojawienia się inwazyjnych właściwości w przyszłości, a także wpisania na listę gatunków obcych.

W krajach takich jak Czechy czy USA inny gatunek paulowni, Paulownia tomentosa, został uznany za gatunek inwazyjny. Dlatego też szybki wzrost Oxytree i zdolność do konkurowania z rodzimą florą sprawiły, że drzewa są uważane za zagrożenie dla bioróżnorodności. Co więcej, głęboki system korzeniowy Oxytree chociaż sprzyja rekultywacji, może jednocześnie powodować wyjałowienie gleby. Warto zauważyć również, że drzewo to potrzebuje dużych ilości wody i składników pokarmowych, co może prowadzić do konkurencji z innymi roślinami. Ponadto jego duże liście zacieniają podłoże, utrudniając rozwój rodzimych gatunków roślin.

Czy warto uprawiać Oxytree? Wnioski

Drzewa tlenowe mają niewątpliwie wiele zalet, m.in. szybki wzrost, zdolność pochłaniania dwutlenku węgla i szerokie zastosowanie przemysłowe. Jednak ich uprawa na większą skalę wymaga ostrożności. Bez szczegółowych badań trudno przewidzieć, jak Oxytree wpłynie na polskie ekosystemy i czy nie okaże się gatunkiem problematycznym, zwłaszcza w kontekście konkurencji z rodzimą florą.

Na obecnym etapie Oxytree może być ciekawą propozycją dla przydomowych ogrodów czy małych plantacji, ale decyzja o jego masowym wprowadzeniu do środowiska powinna być podejmowana z rozwagą i po konsultacjach z ekspertami. W przeciwnym razie ryzykujemy, że za kilka dekad możemy zmagać się z problemami dotyczącymi plantacji Oxytree, których teraz nie jesteśmy w stanie przewidzieć.

Bibliografia

0 (0 opinii)
ekologiczny ogród

Proponowane dla Ciebie

Drzewo tlenowe (Oxytree, Paulownia) – wszystko, co musisz wiedzieć
Jak założyć i uprawiać ekologiczny ogród?
Drzewo tlenowe – gdzie kupić sadzonki i jak zasadzić Oxytree?
Ekologiczny ogród przydomowy - jak założyć?
Pokrzywa – uprawa w ekologicznym ogrodzie
Ogród kieszonkowy – co to? Dlaczego warto go stworzyć?

Komentarze

Ten artykuł nie został jeszcze skomentowany.