Jak uprawiać róże okrywowe w ogrodzie?

Róże okrywowe właściwie nie są wcale roślinami okrywowymi w dosłownym znaczeniu. Tym wspólnym pojęciem obejmuje się odmiany róż o podobnej (niewielkiej) wysokości wzrostu, ale rozmaitych cechach, co może prowadzić do nieporozumień. Wielu ogrodników woli określenie „róże drobnokrzaczaste”. Jednak niesłuszną ocenę, że są „czymś do wypełnienia publicznych obszarów zielonych”, róże drobnokrzaczaste mają już szczęśliwe za sobą.

Rośliny okrywowe – róże i byliny

Użycie w stosunku do niektórych odmian róż określenia „okrywowe” jest mało precyzyjne. Pod pojęciem „rośliny okrywowe” rozumie się z jednej strony rośliny, które zastępują trawnik i są używane do umacniania nasypów. Z drugiej strony nazywa się tak też rośliny, które sadzi się dla okrycia zacienionych powierzchni pod drzewami i krzewami. Do tego celu nadają się różne byliny, ale w żadnym wypadku nie róże. Poza tym, rośliny okrywowe kojarzą się głównie z celowym osłonięciem jakiejś powierzchni. Nazwa w żaden sposób nie jest odpowiednia biorąc pod uwagę piękno tej grupy róż. Jak się wydaje, określenie „róże drobnokrzaczaste” jest bardziej adekwatne.

Pod pojęciem „rośliny okrywowe” rozumie się z jednej strony rośliny, które zastępują trawnik i są używane do umacniania nasypów.

Formy wzrostu róż okrywowych

W tej klasie róż można znaleźć szeroką paletę form wzrostu. Występują tutaj odmiany róż krzaczaste, płożące oraz rosnące prosto. Pokrój określonej odmiany róży rzutuje na wielkość powierzchni potrzebnej dla jednej rośliny. Na jeden metr kwadratowy sadzi się od 2 do 6 róż. Nisko rosnące róże drobnokrzaczaste są szczególnie dobrą alternatywą dla róż krzewiastych w małych ogrodach.

Wygląd i wzrost róż okrywowych

Róże okrywowe mogą dorastać do 130 cm i mają krzaczasty pokrój. Czy to wyprostowane, rozgałęzione ze zwieszonymi pędami bocznymi, czy płasko leżące: wszystkie róże drobnokrzaczaste rozpościerają się powierzchniowo i dzięki bujnemu ulistnieniu zagłuszają skutecznie wszelkie chwasty. Na dodatek odznaczają się dobrą odpornością na mróz.

Jak rozmaite bywają formy wzrostu, tak bardzo zróżnicowane są też kwiaty róż okrywowych. Są romantycznie pełne i promieniujące skromną prostotą pojedyncze kwiaty. Co ciekawe, nowe odmiany często kwitną wielokrotnie w ciągu roku, zachwycając subtelnym zapachem. Paleta kolorów różanych kwiatów staje się coraz szersza. Początkowo trzeba było decydować się przeważnie na róże okrywowe białe i różowe, obecnie można cieszyć się też odmianami w ciepłych odcieniach czerwieni, żółci i pomarańczu. Okres kwitnienia róż okrywowych trwa w zależności od pogody od późnej wiosny do jesieni.  

Stanowisko i podłoże

Wszystkie róże okrywowe są światłolubne i preferują w ogrodzie miejsca słoneczne albo co najwyżej półzacienione, gdzie słońce zagląda przynajmniej kilka godzin w ciągu dnia. Ważne jest poza tym stanowisko przewiewne, aby po deszczu rośliny mogły szybko i dobrze wyschnąć. Ponieważ korzenie róż drobnokrzaczastych wrastają głęboko w podłoże, ziemia w miejscu sadzenia powinna być dokładnie spulchniona. Zbitej, zagęszczonej gleby te rośliny nie znoszą. Trzeba się też upewnić, czy nie będą powstawały zastoje wody i w razie potrzeby dodać nieco piasku dla lepszego drenażu. Podłoże dla róż powinno być też żyzne i próchniczne.

Sadzenie róż okrywowych

Wszystkie róże drobnokrzaczaste mają jedną cechę wspólną: jeśli posadzi się je w większej grupie dostatecznie blisko siebie, tworzą doskonałą okrywę powierzchni. Komu zależy na powstaniu szczelnej, kompletnej okrywy roślinnej, przez którą nie przebije się żaden chwast, powinien sadzić odmiany o wysokości co najmniej 40 cm. Mniejsze róże zawsze przepuszczą nieco promieni słońca do gleby, co pobudzi do wzrostu chwasty.

Odległości między sadzonkami róż wahają się w zależności od odmiany. Zasadniczo stosuje się odstępy 40-80 cm, względnie 2-5 roślin na metr kwadratowy albo dwie na metr bieżący. Odmiany rosnące nisko i w sposób krzaczasty powinny stać od siebie w odległości co najmniej 40 cm. Na rozstaw sadzonek wpływa też pielęgnacja róż w przyszłości. Im wyższe będą rzadziej posadzone rośliny, tym więcej chwastów może się rozwinąć. Z kolei zbyt gęsta więźba utrudni na przykład spulchnianie gleby.

Sadzonki róż okrywowych w doniczkach można sadzić przez cały rok, kiedy tylko ziemia nie jest zmarznięta; natomiast z odkrytym systemem korzeniowym - najlepiej wiosną lub jesienią. Przed sadzeniem dobrze jest umieścić je na kilka godzin w pojemniku z wodą, aby bryły korzeniowe dobrze nasiąkły. Rośliny można wyjąć z wody, kiedy nie unoszą się już pęcherzyki powietrza. Trzeba wykopać obszerny dołek do sadzenia, aby nie zawijały się korzenie róż. Uwaga: podczas sadzenia należy zrezygnować z podawania nawozu! Doświadczenie pokazuje, że róże okrywowe (i wiele innych róż) lepiej rosną, kiedy w pierwszym roku nie są nawożone.

Pielęgnowanie róż okrywowych

Różom okrywowym nawet początkujący ogrodnicy mogą wyrządzić niewiele szkody. Młode rośliny podlewa się regularnie w pierwszym roku, a potem za konewkę trzeba chwytać tylko podczas dłuższych okresów suszy. Przekwitłe kwiaty usuwa się na bieżąco. Od drugiego roku nawożenie róż jest konieczne dla zapewnienia długiego kwitnienia. Najprościej jest zapewnić roślinom równomierne zaopatrzenie w składniki mineralne przy użyciu specjalnego nawozu do róż, podanego raz na wiosnę i drugi raz w czerwcu.

Przycinanie róż okrywowych ogranicza się do minimum. Wystarczy, jeśli rośliny prześwietli się raz na dwa-trzy lata wiosną przed rozwojem pędów. Gdyby natomiast różana okrywa wydawała się komuś za wysoka, może rośliny nawet radykalnie skrócić nożycami do żywopłotu. 

Odporność i łatwość pielęgnacji

Ogromną zaletą róż okrywowych jest ich solidność i odporność na mróz. Są to rzeczywiście kwiaty łatwe w uprawie i nawet początkujący ogrodnik niewiele może zepsuć. Przy sadzeniu tych róż, podobnie jak przy wszystkich innych, trzeba zwracać uwagę na odpowiednie przygotowanie gleby. W pierwszych latach po posadzeniu konieczne jest regularne usuwanie konkurencyjnych dla róż chwastów. Z czasem, dzięki mocnemu, krzaczastemu wzrostowi, róże same zwalczą niepożądane sąsiedztwo.

Ogromną zaletą róż okrywowych jest ich solidność i odporność na mróz. Są to rzeczywiście kwiaty łatwe w uprawie i nawet początkujący ogrodnik niewiele może zepsuć.

Odmiany róż okrywowych i ich właściwości

Jedne odmiany pachną oszałamiająco, inne są prawie bezwonne, ale za to czarują wielkością kwiatów, ich formą i kolorem. Są odmiany, które rosną nisko i nie potrzebują przycinania, ale są też takie, które takiego zabiegu potrzebują. Oto kilka przykładów:

Róże okrywowe o wyjątkowym zapachu

Jeśli ktoś przywiązuje mniejszą wagę do wyglądu, a bardziej ceni owocowo-słodki różany aromat, może zdecydować się na odmianę szczególnie pachnącą.

• ‘Magic Meidiland’ – kwiaty ciemnoróżowe,
• ‘Lavender Dream’ – kwiaty lawendowe,
• ‘Schneekönigin’ – kwiaty białe.

Czerwone róże okrywowe

Odmiany o czerwonych kwiatach wnoszą do ogrodu atmosferę romantyczną, nieco erotyczną i ogniście gorącą. Na przykład:

• ‘Heidelfeuer’ – karminowa,
• ‘Bassino’ – wiśniowa,
• ‘Mainaufeuer’ – ogniście czerwona,
• ‘Dark Red’ – ciemnoczerwona,
• ‘Austriana’ – krwistoczerwona.

Różowe róże okrywowe

Obok odmian białych, robią wrażenie jeszcze bardziej delikatnych.

• ‘Larissa’ – pełne, różowe kwiaty,
• ‘Satina’ – jedwabiście różowa,
• ‘Sommerwind’ – różowa,
• ‘Mirato’ – ciemnoróżowa,
• ‘Purple Haze’ – różowa.

Białe i żółte róże okrywowe

• ‘Aspirin’ – porcelanowobiała,
• ‘Diamant’ – biała,
• ‘Schneeflocke’ – śnieżnobiała,
• ‘Kent’ – biała,
• ‘Golden Sun’ – słonecznieżółta,
• ‘Loredo’ – jaskrawożółta,
• ‘Dolly Dot’ – cytrynowożółta.

Róże okrywowe – tak, monokultury – nie

Przy nasadzeniach róż drobnokrzaczastych dobrze jest unikać monokultury. Występowanie na dużej powierzchni jednej jedynej odmiany zwiększa niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się chorób i szkodników. Również ze względów estetycznych korzystna jest kombinacja różnych odmian i gatunków roślin. Liczne gatunki bylin można znakomicie komponować z różami okrywowymi.