Cynia – poznaj sekrety uprawy tych cudownych kwiatów ogrodowych!

Skąd pochodzi cynia?

Miłośnikom ogrodów tak przypadły do serca, że każdego roku są wysiewane i pielęgnowane na nowo. Ponieważ kwiaty cynii oferują na dodatek mnóstwo nektaru, wabią nim motyle, pszczoły i trzmiele, które przy okazji wykonują w ogrodzie swoje pożyteczne zadania.

Cynia (Zinnia L.) jest botanicznym gatunkiem roślin z rodziny astrowatych, a należy do niego ok. 20 gatunków i wiele odmian. Ojczyzną cynii jest południowa część Ameryki Północnej, Ameryka Środkowa i Południowa. Nazwa botaniczna została roślinie nadana przez Linneusza na cześć niemieckiego botanika Johanna Gottfrieda Zinn’a (1727–1759). W wiejskich i innych stylizowanych na naturalne ogrodach znalazła cynia stałe miejsce już od XIX wieku. Dzięki różnorodności form i barw jest mile widzianym gościem na rabatach, w pojemnikach i doniczkach zarówno na wsi, jak i w mieście.

Jak wygląda cynia? Kiedy kwitnie?

Cynia jest jednoroczną rośliną zielną, dorastającą do metra wysokości, a niektóre odmiany w odpowiednim klimacie bywają nawet wyższe. Łodyga jest wyprostowana, liście podłużne, jajowate albo owalne. Niskie odmiany doskonale się nadają do uprawy w pojemnikach i doniczkach.

Cynia kwitnie od maja do października. Poprzez selekcję hodowlaną udało się ogrodnikom uzyskać kwiaty białe, różowe, żółte, czerwone, fioletowe, pomarańczowe i nawet dwukolorowe. Duże koszyczki kwiatów cynii są umieszczone na szczycie łodygi. Brzeżne kwiaty języczkowe są duże i barwne.

Stanowisko i podłoże dla cynii

Cynie należą bez reszty do licznego grona roślin kochających słońce. Jeśli dostaną do dyspozycji miejsce słoneczne i osłonięte od wiatru, prezentują swoja niezwykłą urodę przez całe lato. Jako że w swojej ojczyźnie przywykły do ciepła, odpowiadają im temperatury nawet przekraczające 30°C; upał nie skłania ich do zwieszania główek. Jedynie z nadmiarem wody ma cynia swoje problemy, co wśród roślin nie jest wcale odosobnione. Miejsce powinno być:

• słoneczne do w pełni nasłonecznionego, osłonięte od wiatru;
• substrat przepuszczalny, próchniczny, może być lekko gliniasty;
• krótkotrwale okresy suszy toleruje cynia bez problemu;
• w pojemnikach rośnie cynia w zwykłej ziemi kwiatowej.

Jako solitery, w barwnej mieszance odmian albo w doborowym towarzystwie światłolubnych bylin, cynie w każdym przypadku dają poczucie letniej lekkości. Z pachnącym kosmosem podwójnie pierzastym (Cosmos bipinnatus) albo elegancką rudbekią (Rudbeckia) tworzy cynia wspaniałą harmonię. Idealnym sąsiedztwem są jaskrawe jeżówki (Echinacea) i subtelne aksamitki (Tagetes). Wysiew cynii miedzy wieloletnimi trawami ozdobnymi daje każdego roku nowy, efektowny widok.

Podlewanie i nawożenie cynii

Zaopatrzenie w wodę odgrywa u cynii znacząca rolę, ponieważ niespecjalnie lubią, kiedy ich bryła korzeniowa zaczyna przesychać. Poza tym wymagania pielęgnacyjne są tak znikome, że nawet początkujący amator ogrodów da sobie z uprawą cynii radę. Ogólnie biorąc należy:

• regularnie podlewać cynie, zwłaszcza rosnące w pojemnikach;
• nie dopuszczać do przesuszenia bryły korzeniowej;
• zaopatrzyć rabatę w kompost albo nawóz do roślin kwiatowych;
• w uprawie doniczkowej, od maja do września stosować co tydzień podlewanie nawozem płynnym.

Porcję wody najlepiej jest podawać cyniom wczesnym rankiem albo w godzinach wieczornych bezpośrednio na korzenie roślin. Podlewanie w palącym słońcu w południe jest niedopuszczalne, ponieważ w tym czasie dochodzi do efektu szkła powiększającego. To znaczy, krople wody, które trafiają na liście i kwiaty, załamują promienie słoneczne niczym lupa, co powoduje poparzenie rośliny. Czarujący wygląd kwiatów znika bezpowrotnie.

Jak rozmnażać cynię?

Jednoroczne cynie można całkiem łatwo wyhodować z nasion. Początkujący ogrodnicy, którzy po raz pierwszy wprowadzają do ogrodu cynie, mogą różne odmiany tej rośliny kupić w sklepie. Kto zaś podziwia cynie na swoich rabatach od dawna, każdego roku na jesieni ma dostawę bezpłatnych nasion.

Wysiew nasion w domu

Jesienią cynie oferują wielką obfitość nasion, jeśli tylko pozostawi się przekwitłe kwiatostany na łodygach do wyschnięcia. W dniu zbiorów powinna być sucha pogoda, ponieważ wilgotne nasiona nie mają szans na kiełkowanie.

• Nasiona cynii przechowuje się przez zimę w suchych, ciemnych pojemnikach.
• Od lutego możliwe jest pędzenie sadzonek w domu albo w szklarni.
• Doniczki napełnia się lekko kwaśną glebą (pH 5,8 do 6,2).
• W zależności od odmiany, wysiewa się pojedyncze nasiona albo kilka w odpowiednikach odstępach.
• Nasiona przykrywa się ziemią i podlewa.
• Doniczkę przykrywa się szkłem albo przezroczystą folią.

Na jasnym i ciepły parapecie okiennym kiełkowanie nasion cynii zachodzi po ok. 10 dniach. W tym czasie podłoże należy utrzymywać w lekko wilgotnym stanie. Nakrycie każdego dnia należy na pewien czas zdejmować, aby nie utworzyła się pleśń. Do połowy maja zamienią się siewki w młode cynie, które można spokojnie przesadzić na rabaty.

Kiedy wysiewać cynię do gruntu?

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby alternatywą dla wysiewu w domu był wysiew nasion na początku maja do gruntu. Najważniejsze, aby temperatura powietrza wzrosła na stałe powyżej 18°C. Ponieważ do połowy maja mogą się przydarzyć spóźnione przymrozki, lepiej jest poczekać z siewem cynii, aż zagrożenie minie.

Sadzenie na rabatach i w pojemnikach

O ile cynie nie zostały wysiane do gruntu, od połowy maja jest czas, aby sadzić je w ogrodzie bez względu na to, czy zostały kupione, czy wyhodowane w domu. Jeżeli gleba wydaje się być wilgotna i gliniasta, dobrze jest przed sadzeniem dodać nieco piasku i ułożyć na dnie dołka trochę żwiru jako drenaż. W ten sposób zapobiegnie się powstawaniu zastoju wody.

Jaskrawe, barwne koszyczki kwiatów cynii ozdobią w pojemnikach każdy balkon i taras aż do pierwszych przymrozków. Abu posadzić je w doniczkach i skrzynkach, nie potrzeba specjalnych zabiegów. Ważne jest, aby w dnie pojemników znajdowały się otwory umożliwiające doprowadzenie nadmiaru wody, przykryte warstwą drenażową.

Choroby i szkodniki cynii 

Cynie uchodzą za mocne kwiaty, które nie ulegają chorobom i szkodnikom. Mało tego, chronią inne uprawy, na przykład pomidorów, przed nicieniami. Dlatego też spotyka się cynie pośrodku rabat warzywnych. W rzeczywistości cynie nie są całkowicie odporne na choroby i szkodniki, zwłaszcza jeśli pogoda jest niesprzyjająca.

Cynie to zdecydowanie kwiaty, którym warto poświęcić swoją uwagę!