Brzoza karłowata

Krewniaczka brzozy brodawkowatej, która opanowała sztukę przeżycia w ekstremalnych warunkach klimatycznych. Rośnie przeważnie w tundrze na półkuli północnej. Jako krzew albo krzewinka osiąga wysokość od 20 cm (leżąc na ziemi) do 50 cm, a w osłoniętych położeniach, często rosnąc pojedynczo albo w grupach małych drzewek, dorasta od 50 cm do ponad metra.

Przystosowanie do środowiska

Aby przeżyć w surowych warunkach tundry, brzoza karłowata obrała specjalną taktykę. Jej gałęzie rozkładają się nisko nad ziemią, w pełnej gotowości, aby zalegać pod warstwą śniegu, który ochroni ją przed przemarznięciem. W rezultacie z tej brzozy formuje się nie drzewo z białą korą, do jakiego przywykliśmy, ale płożący się krzew z ciemną korą i wolno rosnącymi pędami. 

Wygląd i rozwój brzozy

Liście o długości 0,5-1,5 cm są prawie okrągłe, ciemnozielone i tępo ząbkowane. Mają bardzo krótkie ogonki. Jesienią przebarwiają się na intensywną czerwień albo żółć. Kora brzozy karłowej jest czarnoszara i początkowo owłosiona, z czasem staje się gładka i zabarwiona na ciemny czerwonobrązowy kolor.

Kiedy brzoza kwitnie?

Pora kwitnienia trwa od kwietnia do maja. Kwiaty są zebrane w kuliste do podłużnych kotki, długości ok. 1 cm. Żeńskie i męskie kwiaty rosną w oddzielnych kotkach na tej samej roślinie (jednopienne rozdzielnopłciowe). Męskie kwiatostany z żółtymi pylnikami rosną zwisając i są nieco dłuższe od żeńskich, które najpierw są wyprostowane, a później zaczynają się zwieszać. Na Północy brzoza karłowata rozmnaża się wegetatywnie – nasiona nie zawsze zdążą dojrzeć do właściwego stanu.

Brzoza karłowata dzięki swojej całkowitej odporności na mróz nie ma problemu ze wzrostem zarówno na Spitsbergenie, jak i na Syberii, Islandii albo Grenlandii. Jako roślina ozdobna brzoza doskonale nadaje się do ogrodów wrzosowych, skalnych albo naturalistycznych.