Jeżówka a rudbekia – podobieństwa i różnice

Jak wygląda jeżówka?

Jeżówka (Echinacea) to bylina, która kwitnie od lipca do nawet listopada i osiąga od 40 do 150 cm wysokości. Jej kwiaty, zwane koszyczkami, w zależności od odmiany mają średnicę od 15 do 20 cm. Złożone są z dużych języczkowatych kwiatów – płatków, które otaczają środek przypominający wypukły stożek. Ten wypełniają małe rurkowe kwiaty w kolorze ciemnobrązowym. W niektórych odmianach płatki są silnie zredukowane, a w innych przypominają wręcz puszysty pompon.

Jeżówkę kojarzymy zwykle z kolorem fioletowym, ale może ona być także różowa, purpurowa, kremowa, biała, żółta, czerwona lub pomarańczowa. Występuje jako jednolity kolor, ale czasem także mieszany.

Sadzenie jeżówki

Jeśli planujesz sadzenie jeżówki z gotowych sadzonek, kupuj je jesienią lub wczesną wiosną. Zwróć uwagę na ich wygląd. Nie mogą one być więdnące, wybujałe czy kwitnące. Najlepsze będą zdrowe rośliny, o ciemnozielonych liściach i zwartym pokroju. Zadbaj o przepuszczalną i zasobną ziemię, znajdź słoneczne stanowisko i rozpocznij sadzenie. Dla każdej sadzonki przygotuj dołek o głębokości około 30 cm w rozstawie 45 cm. Wymieszaj ziemię z kompostem, a następnie umieść sadzonkę bez doniczki w przygotowanym dołku. Zasyp dołek, dociśnij i obficie podlej nasadzenie.

Jak wygląda rudbekia?

W naturze rudbekia owłosiona rośnie w Ameryce Północnej. Ma intensywnie żółte płatki kwiatów otaczające ciemny środek. W Polsce z kolei dominuje rudbekia błyskotliwa. Swoją nazwę zawdzięcza połyskowi kwiatów. Najczęściej rudbekia ma jednolity odcień żółci, czasem bywa jednak wielokolorowa, z dodatkiem rudości lub brązów. Niektórzy twierdzą, że rudbekia wygląda jak słonecznik na cienkiej łodyżce. Rudbekia to roślina wyższa od jeżówki – potrafi dorastać nawet do 2 metrów wysokości. Zwykle występuje jako bylina, ale może też być gatunkiem jednorocznym lub dwuletnim. To roślina, która do dobrego wzrostu potrzebuje pełnego słońca – wymaga co najmniej 6 godzin bezpośredniego nasłonecznienia w ciągu dnia. 

Odmiany rudbekii

Rudbekia charakteryzuje się wielością odmian. Najczęściej w Polsce uprawia się:

• rudbekię błyskotliwą
• rudbekię nagą
• rudbekię lśniącą.

Często stosuje się inne rozróżnienie. Dzieli się odmiany rudbekii na:

• wysokie – idealne do posadzenia pod ogrodzeniem, murem lub przy altanie; prezentują się okazale dzięki wysokim kępom
• niskie – polecane do mniejszych ogródków, a także na balkony, tarasy i do donic; najczęściej jest to odmiana ‘Goldsturm’.

Rudbekia może rosnąć samodzielnie, ale pięknie komponuje się także z innymi kwiatami i bylinami. Sprawdzi się więc w towarzystwie słoneczników lub nawłoci – roślin o żółtym odcieniu, ale również wśród kwiatów o kontrastowej barwie – np. przy astrach, floksach, szałwii czy żeniszku.

Jeżówka a rudbekia – porównanie

Jeżówka i rudbekia często są mylone. To jednak nie jest ta sama roślina. Pochodzą z jednej rodziny, ale gatunkowo to odrębne byliny. Jak więc je rozpoznać? Jakie mają podobieństwa i różnice?

Podobieństwa jeżówki i rudbekii

To, co łączy jeżówkę i rudbekię, to z pewnością stanowisko, w jakim się lubują. Najlepiej rosną na stanowisku słonecznym, ewentualnie pół słonecznym lub lekko zacienionym. Oprócz tego preferują to samo podłoże. Bujnie rosną i kwitną, kiedy mają do dyspozycji żyzną, przepuszczalną i próchniczą glebę, lekko kwaśną do zasadowej. Jeżówka preferuje glebę o kwasowości 5,5-7,5 pH, a rudbekia 5,8-6,8 pH.

Kolejnym podobieństwem jest sposób sadzenia i rozmnażania. Zarówno jeżówkę, jak i rudbekię uzyskasz wysiewając nasiona, dzieląc już rosnące byliny lub sadząc gotowe sadzonki.

Jeżówka i rudbekia wabi owady. Są to rośliny pyłkodajne i nektarodajne. Idealnie sprawdzają się zarówno na rabacie, jak i w pojemnikach lub jako kwiat cięty.

Identyczny jest również okres ich kwitnienia – rozpoczynają na przełomie lipca i sierpnia i w zależności od odmiany potrafią kwitnąć nawet do października lub listopada. Zwykle jednak kwitnienie rozpoczynają szybciej rudbekie, które pierwsze pąki wypuszczają już w lipcu, a dopiero w sierpniu rozwijają się także kwiaty jeżówki.

Na koniec warto wspomnieć, że obie te rośliny mają lecznicze właściwości. Pomagają na stan zapalny, infekcje gardła czy przeziębienia.

Czym różni się jeżówka od rudbekii?

Między tymi bylinami z pewnością jest więcej podobieństw niż różnic. Niemniej jednak różnią się one np. kolorami. O ile jeżówki bywają najczęściej fioletowe, różowe i purpurowe, a niekiedy żółte, pomarańczowe, kremowe, białe lub czerwone, o tyle rudbekia jest przeważnie żółta, żółto-bordowa, żółto-brązowa lub rdzawa. Może się składać z kilku odcieni tego samego koloru. Kwiaty rurkowate na środku koszyczka są u rudbekii zielone, rdzawe, purpurowe, brązowe lub czarne, a u jeżówki – zielone, rdzawe, żółte, pomarańczowe, czerwone lub purpurowe.

Warto też zwrócić uwagę na pochodzenie ich nazw – rudbekia pochodzi od nazwiska Olafa Rudebcka, a jeżówka od greckiego słowa „echinos”, co oznacza „jeż”.

Rudbekia i jeżówka różnią się też liczbą gatunków. Jeżówka liczy 9 gatunków, z czego w Polsce uprawiane są najczęściej 3, a rudbekia to 15 gatunków, w Polsce uprawianych około 4-5.

Inną różnicą jest czas kwitnienia – rudbekie są roślinami jednorocznymi, dwuletnimi lub bylinami rosnącymi nawet kilkanaście lat, a jeżówki to krótkowieczne byliny, które prezentują się efektownie przez zaledwie 3-4 sezony.

Różnica jest również między maksymalnymi wysokościami tych roślin. Rudbekie osiągają do nawet 2 metrów wysokości. Jeżówki z kolei nie rosną wyżej niż na wysokość 1,5 metra.

Rudbekie odznaczają się wysoką mrozoodpornością. Jeżówki z kolei wymagają, by jesienią okryć je liśćmi lub gałązkami.

Rudbekia i jeżówka to rośliny popularne w polskich ogrodach. Nadają się do donic, na balkony i tarasy, a także do ogrodu sadzone pojedynczo lub w grupach. Sprawdzają się również idealnie jako kwiat cięty. Pięknie komponują się z innymi roślinami zarówno na rabacie, jak i w wazonie.