Żarnowiec – piękny ogrodowy krzew liściasty. Uprawa i wymagania

Żarnowiec: występowanie, okres kwitnienia, odmiany

Żarnowiec jest zadomowiony w całej Europie Środkowej i rośnie w nasłonecznionych miejscach na łąkach, ugorach, zrębach i przydrożach do wysokości 90 cm. Kocha słońce i mało żyzne gleby. Jako roślina szybko rosnąca, osiąga w pierwszym roku wysokość do 45 cm, a w drugim, kiedy zaczyna się już rozgałęziać, nawet do 100 cm. Okres kwitnienia rozpoczyna po posadzeniu zwykle w trzecim roku, a najbardziej intensywnie rośnie w roku czwartym. Od tego czasu prędkość wzrostu żarnowca konsekwentnie się zmniejsza. Kiedy pod koniec maja pojawiają się w ogrodzie na pędach żarnowca niezliczone motylki kwiatów, jest to nieomylny znak, że wiosna się żegna i nadchodzi początek lata. Oto kilka przykładów odmian żarnowca:

• Cytisus 'Zeelandia' – dwubarwne kwiaty, od zewnątrz lilioworóżowe, a wewnątrz kremowe.
• Cytisus 'Windlesham Ruby' – kwiaty rubinowoczerwone.
• Cytisus 'Vanesse' – kwiaty jaskrawożółte.
• Cytisus 'Lena' – kwiaty ciemnozłote z jaskrawoczerwonymi skrzydełkami.

Stanowisko dla żarnowca w ogrodzie

Żarnowiec jest rośliną wybitnie światłolubną. Powinien otrzymywać tyle słonecznych promieni, ile to możliwe. W półcieniu albo całkiem w cieniu warunki dla tej rośliny nie są odpowiednie, słabo rośnie i kwitnie. Wytrzymuje za to nawet dłuższe okresy suszy i doskonale rozwija się w gorących i skrajnie suchych miejscach wystawionych na południe. Zawdzięcza tę umiejętność swoim drobnym listkom, które tylko w nieznacznym stopniu odparowują cenną wodę. Zwykła gleba, a nawet uboga jest dla tej rośliny wręcz idealna. Mało tego, jako roślina motylkowata tworzy symbiozę z bakteriami brodawkowatymi i posiada zdolność wzbogacania gleby w azot. Niemniej jednak żarnowiec rozwija się też dobrze na glebach kwaśnych, neutralnych i próchnicznych. W żadnym wypadku nie może to być substrat wilgotny, mokry i wapienny; piękny krzew szybko w takim miejscu zginie.

Jak podlewać i nawozić żarnowiec?

Żarnowiec jest idealną rośliną do uprawy w donicach i pojemnikach na balkonie i tarasie. Ponieważ największy nawet pojemnik posiada określoną pojemność, trzeba rosnący w nim żarnowiec regularnie zaopatrywać w wodę. Co innego, jeśli otrzyma miejsce w gruncie w ogrodzie. Tam jest w stanie sam zatroszczyć się o wodę, głęboko sięgając w głąb ziemi. Dodatkowe nawadnianie nie jest konieczne. Także nawożenia ta skromna roślina nie wymaga. Symbiotyczne bakterie osiedlone na korzeniu palowym umożliwiają żarnowcowi korzystanie z azotu atmosferycznego. Radzi sobie z samozaopatrzeniem zarówno w gruncie, jak i w doniczce. Dodatkowa porcja składników pokarmowych byłaby nawet szkodliwa: pędy wydłużyłyby się nadmiernie, stały wiotkie i słabe. Poza tym obniżyłaby się mrozoodporność tego krzewu.

Żarnowiec: sadzenie, przesadzanie i przycinanie

Przy pierwszym sadzeniu żarnowca nie ma problemu, ale przesadzanie go nie jest już takie proste. Żarnowiec wytwarza korzeń palowy i trudno jest wyciągnąć go z ziemi. Trzeba głęboko kopać i uważać, aby go nie uszkodzić – co nie jest łatwe. Dlatego najlepiej byłoby już na początku zaplanować odpowiednie dla żarnowca miejsce i nie próbować go przenosić.

Bujnie kwitnący ozdobny krzew powinien być każdego roku regularnie lekko przycięty, aby mógł się rozgałęziać i tworzyć gęstą krzaczastą formę. Pozostawiony sam sobie, bardzo szybko zajmie dla siebie poprzez samosiew najbliższe otoczenie. Z kolei leżące na ziemi pędy tworzą korzenie i dają początek nowym roślinom. Początkujący ogrodnicy podejmują często błędną decyzję i radykalnie skracają pędy żarnowca, czego on w ogóle nie znosi.

Zimowanie i rozmnażanie żarnowca

Żarnowiec jest wrażliwy na mróz, nawet jeśli prawie zawsze sprzedaje się go jako krzew zimoodporny. Podczas mroźnych zim przemarza aż do grubszego pnia. Wiosną przeważnie odrasta, ale nie zawsze. Szczególnie młode rośliny trzeba zabezpieczać przed mrozem. Ziemię wokół krzewu okrywa się grubą warstwą ściółki, a dolną część gałęziami świerkowymi. Żarnowiec w doniczkach najlepiej przenieść do jasnego i chłodnego, ale nieprzemarzającego pomieszczenia o temperaturze 5-10°C.

Rozmnażanie żarnowca można wykonać z nasion, odkładów albo sadzonek pędowych. Często rozsiewa się sam. Ukorzenianie sadzonek nie jest natomiast proste i trwa zwykle długo.

Żarnowiec – jakie szkodniki i choroby mogą go opanować?

Żarnowiec jest niezwykle mocny i odporny. Choroby i szkodniki opanowują go niezwykle rzadko. Niebezpieczne dla żarnowca mogą być raczej dzikie zwierzęta. Nieogrodzony ogród z żarnowcem wabi zające i sarny. Dlatego ogród na wsi powinien mieć dobre zabezpieczenie.