Porady

Szałwia lekarska w ogródku i doniczce. Uprawa i właściwości

4,7 (6 opinii)

Szałwia i rozmaryn są typowymi ziołami kuchni śródziemnomorskiej. Nic dziwnego, ponieważ oba gatunki należą do rodziny jasnotowatych i pochodzą z regionu Morza Śródziemnego. Ale szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) to nie tylko kuchenna przyprawa, ale również cenna roślina lecznicza, co już z samej nazwy wynika.

Mało tego: kiedy w czerwcu i lipcu półkrzew szałwii stoi w ogrodzie obsypany kwiatami, ich magiczny zapach przyciąga roje pszczół i innych pożytecznych owadów w ogrodzie.

Stanowisko i podłoże i podłoże do uprawy szałwii lekarskiej

Śródziemnomorskie pochodzenie rośliny sugeruje, że podstawowym kryterium wyboru miejsca musi być słońce i światło. Szałwia lubi stać w słońcu przez cały dzień i cieszyć się ciepłem. W razie konieczności zniesie także półcień, ale nie pół-ciepło.

  • Miejsce w pełnym słońcu do słonecznego.
  • Ciepłe i osłonięte od wiatru.
  • Gleba wapienna, sucha do umiarkowanie wilgotnej.
  • Kamieniste, ubogie podłoże najlepiej odpowiada tej roślinie.

Aby olejki eteryczne w liściach mogły się dobrze wytwarzać, szałwia potrzebuje wielu godzin słońca dziennie. W miejscu zacienionym, nawet jeśli będzie się rachitycznie rozwijać, nigdy nie osiągnie pożądanego wyglądu, a o miłych kwiatach można zapomnieć.

Jak sadzić szałwię lekarską?

Szałwia zalicza się wprawdzie do ciepłolubnych czcicieli słońca, jednak jej naturalna konstrukcja jest tak silna, że wytrzyma bez wysiłku krótkotrwały spadek temperatury poniżej zera. Z tego powodu młode rośliny mogą wędrować na rabaty już od końca kwietnia, ponieważ ewentualne późne przymrozki nie wyrządzą im szkody.

  • Ziemię na wybranym stanowisku trzeba dobrze spulchnić i uwolnić od chwastów.
  • Wzbogacić podłoże kompostem oraz niewielką ilością piasku.
  • Bryłę korzeniową sadzonej szałwii namoczyć dobrze w naczyniu z wodą.
  • Przygotować dołek o podwójnej objętości bryły korzeniowej.
  • Na dnie ułożyć drenaż z kawałków ceramiki, granulatu albo grubego żwiru.
  • Podczas sadzenia zachować odległość miedzy roślinami od 20 cm do 40 cm.
  • Posadzoną szałwię obficie podlać.

Sadzenie szałwii do doniczki nie różni się znacząco od sadzenia do gruntu. Jako substrat nadaje się dobra ziemia do roślin doniczkowych, której przepuszczalność dobrze jest poprawić dodatkiem piasku albo perlitu. Pod uwagę należy brać wyłącznie doniczki z otworem w dnie, ponieważ zastój wody źle wpływa na szałwię.

Liście szałwii lekarskiej
Liście szałwii lekarskiej

Szałwia lekarka: podlewanie i nawożenie

Aby zapewnić szałwii możliwość dobrego wzrostu, trzeba ją umiarkowanie ale regularnie zaopatrywać w wodę. W zależności od miejsca i pogody może w pewnych okolicznościach wystarczyć naturalne nawadnianie przez deszcz.

  • Wyrośniętą szałwię ogrodowa podlewać tylko podczas dłuższego okresu suszy.
  • W doniczce powstaje większe zapotrzebowanie na wodę niż na rabacie.
  • Szałwia w doniczce powinna otrzymać nieco nawozu dopiero w drugim roku życia.

Krótką suszę szałwia zniesie o wiele lepiej niż mokrą ziemię albo wręcz zastój wody. Nie wolno jednak dopuścić do całkowitego przesuszenia bryły korzeniowej. Szałwia odznacza się skromnością, jeśli chodzi o zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Jednak porcja kompostu podana na rabatę na pewno jej nie zaszkodzi.

Jak przycinać szałwię lekarską?

Jedynie poprzez zbieranie aromatycznych liści nie uda się zachować trwałej witalności półkrzewu szałwii. Szałwia ma skłonność do zdrewniania pędów od dołu. Na dłuższą metę prowadzi to zahamowania rozwoju młodych pędów i zbiór liści zostaje ograniczony. Jednocześnie roślina traci swoją formę i od środka się starzeje. Ogrodnik-amator nie powinien oczywiście do takiego stanu dopuścić i przyciąć szałwię w każdym roku.

  • Wiosną przed rozwojem pędów skrócić szałwię o 1/3 wysokości.
  • Nie zagłębiać się przy tym w stare drewno, ponieważ hamuje to wzrost/
  • Usunąć suche, krzywe, przemarznięte pędy.

Kiedy szałwia po latach przestanie już być młoda, można rozważyć cięcie odmładzające. Przeprowadza się ten zabieg w bezmroźny dzień w lutym albo marcu, kiedy nie ma palącego słońca. Wszystkie pędy ścina się nad ziemią na wysokość szerokości dłoni. Jesienią cięcie szałwii jest niecelowe, ponieważ nowe pędy, które akurat się rozwiną, nie zdążą przed zimą dostatecznie zdrewnieć i przemarzną.

Właściwości i zastosowanie szałwii lekarskiej

Niezwykle właściwości zdrowotne ma nie tylko popularna szałwia hiszpańska i jej nasiona chia, ale również szałwia lekarska. Oryginalny zestaw różnych substancji czynnych w tej roślinie, jak olejki eteryczne, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne witaminy i minerały sprawia, że szałwia od wieków cieszy się zasłużoną sławą rośliny leczniczej, ozdobnej oraz jako przyprawa w kuchni.

Zewnętrznie stosuje się szałwię najczęściej przy zapaleniu dziąseł i anginie. Natomiast wewnętrznie:

  • przy problemach trawiennych;
  • przy nadmiernym poceniu;
  • jako środek zmniejszający laktacje;
  • dla złagodzenia dolegliwości związanych z menopauzą. 
4,7 (6 opinii)