Kiedy siać mniszek lekarski?

Porcja świeżej zieleniny wychodzi na zdrowie nie tylko królikowi. Kto chce mieć pod ręką liście do sałatki albo kwiaty, z których można sporządzić miód, syrop, a nawet wino, nie musi szukać mniszka na trawniku. Mniszek lekarski można uprawiać na ogrodowej rabacie albo nawet na balkonie. Gdyby ktoś jednak wpadł na pomysł, aby nasiona mniszka lekarskiego wysiać po prostu w skrzynce balkonowej, nie powinien się zdziwić, że uprawa się nie uda. Siewki prawdopodobnie wzejdą, ale roślina po pewnym czasie przestanie rosnąć. Przyczyna jest prosta: mniszek lekarski potrzebuje głębokiego podłoża. Tworzy długie i mocne korzenie palowe. Najlepiej jest posiać go albo posadzić do głębokiej doniczki, albo bezpośrednio w gruncie. Doniczka powinna mieć co najmniej 25 cm głębokości.

Rozmnażanie wegetatywne mniszka lekarskiego

Rozmnażanie wegetatywne mniszka lekarskiego w przyrodzie jest raczej rzadkością. Jednak wmieszanie się w jego życie działalności człowieka, pobudza u niego tę zdolność. Według wyników badań rosyjskich uczonych, różne gatunki mniszka są zdolne wytworzyć nową roślinę z kawałków korzenia o długości ponad 0,5 cm. Wykorzystywano tę zdolność rośliny do szybkiego rozmnażania mniszka kok-sagiz (Taraxacum kok-saghyz).

Jak wiadomo, mniszek zawiera we wszystkich częściach rośliny mleczny sok. W tym soku znajdują się substancje, z których można otrzymać kauczuk. Szczególnie wysoką zawartość kauczuku w korzeniu (14% i więcej) posiada odkryty w 1931 r. mniszek kok-sagiz. W dawnym ZSRR uprawiano go dla kauczuku właśnie, uzyskując wysoką wydajność – 500 do 1000 kg z hektara. Kauczuk naturalny został potem wyparty przez tańszy kauczuk syntetyczny. Niemniej jednak niemiecka firma Continental AG, światowy producent opon, zajmuje się metodą wykorzystania kauczuku z korzeni mniszka i uważa, że guma z tej rośliny ma lepsze właściwości niż pochodząca z drzew kauczukowca.

Rozmnażanie mniszka z nasion

Jeśli chodzi o nasiona, mniszek lekarski działa bardzo rozrzutnie. Na jednej główce kwiatu może ich być około dwustu, a z całej rośliny zbierze się ok. 7000.

Aby uprawa mniszka lekarskiego zakończyła się sukcesem, potrzebne jest odpowiednie stanowisko. Nie ma on wprawdzie szczególnych wymagań w tym względzie, jednak na pewno nie będzie rósł w pełnym zacienieniu. Odpowiednie jest miejsce nasłonecznione, a przynajmniej półcieniste. Do ewentualnej osłony nie przywiązuje żadnej wagi – jest naprawdę mocną rośliną.

W jakiej glebie uprawiać mniszek lekarski?

Także wymagania mniszka lekarskiego co do gleby łatwo jest spełnić. W zasadzie rośnie wszędzie, chociaż idealne dla niego podłoże powinno być:

• przepuszczalne;
• żyzne;
• wilgotne;
• próchniczne;
• dobrze napowietrzone;
• głębokie;
• zasadowe.

Wysiew nasion mniszka lekarskiego

Najbardziej odpowiednim okresem do wysiewu nasion jest marzec do końca maja. Jako alternatywę można potraktować czas od sierpnia do września. Wówczas należy jednak siać nasiona bezpośrednio do gruntu. Dobrze jest przy tym wiedzieć, że:

• można wykorzystać nasiona z własnego zbioru;
• głębokość siewu wynosi ok. 1 cm;
• nasiona trzeba lekko przykryć ziemią;
• podłoże utrzymywać w stanie wilgotnym;
• idealna temperatura kiełkowania to 18 do 22ºC;
• przeciętny czas kiełkowania wynosi dwa do trzech tygodni;
• pikując siewki należy zachować odstęp ok. 30 cm x 30 cm.

Okres kwitnienia mniszka lekarskiego rozpoczyna się w kwietniu. Im suchsza jest pogoda, tym wcześniej zakwita. Późnym latem następuje często powtórne kwitnienie, a pojedyncze kwiaty pojawiają się na mniszku aż do października.

Kilka ciekawostek na temat mniszka lekarskiego

Jeśli ktoś waha się jeszcze, czy warto mieć w ogrodzie tę piękną i pożyteczną roślinę, może przekonają go mniej znane informacje na temat mniszka. Oto mały wybór:

• Mniszek lekarski należy do roślin o największej liczbie nazw ludowych. Nasi zachodni sąsiedzi naliczyli ich ponad 500. U nas i u słowiańskich sąsiadów też występuje ogromne bogactwo nazw dawnych i ludowych.
• Na słynnej akwareli Albrechta Dürera „Das große Rasenstück” mniszek jest „główną postacią”.
• Salvador Dali namalował na swoim obrazie „Tristan i Izolda” (1944 r.) dmuchawca jako głowę Izoldy (zdjęcie powyżej).
• Indianie północnoamerykańscy palili wysuszone liście mniszka podczas szamańskich rytuałów.
• Mniszek lekarski widniał na banknocie 500-markowym (Deutsche Mark).