Czosnek niedźwiedzi – jakie ma zastosowanie?

I rzeczywiście, czosnek niedźwiedzi znany był już epoce kamiennej. Otaczali go specjalną czcią Celtowie, którzy zjadali go przed bitwą, aby się wzmocnić. Germanie widzieli w nim ważne zioło, które oczyszczało i wzmacniało ciało. Także starożytni Rzymianie cenili czosnek niedźwiedzi wyżej niż zwyczajny i przypisywali mu lecznicze działanie przy nadciśnieniu, bronchicie, dolegliwościach skóry i ogólnym osłabieniu.

Na wartość czosnku niedźwiedziego jako skutecznego leku jasno wskazuje stare angielskie powiedzenie: „Eat leeks in Lide and ramsins in May, and all the year after physicians may play.” Znaczy ono mniej więcej tyle: „Jedz pory w marcu a czosnek niedźwiedzi w maju, wtedy lekarze będą mieli w następnym roku wolne”.

Zastosowanie czosnku niedźwiedziego w medycynie ludowej

Dzięki ogromnej ilości pożytecznych dla zdrowia związków chemicznych wchodzących w skład czosnku niedźwiedziego, wykazuje on kompleksowy wpływ na organizm. Warto więc uprawiać czosnek niedźwiedzi w ogrodzie. Nic dziwnego też, że od niepamiętnych czasów wykorzystywano tę roślinę, podobnie jak czosnek zwyczajny, do leczenia różnych dolegliwości.

• Świeże liście czosnku niedźwiedziego poprawiają apetyt, poprzez wzmożone wydzielanie soku żołądkowego. Działają korzystnie w przypadku zaburzeń żołądkowo-jelitowych.
• Zaleca się spożywanie czosnku niedźwiedziego w stanie surowym przy chorobach nadciśnienia, arteriosklerozy, niedoborze witaminy C.
• Medycyna ludowa zaleca stosowanie nalewki z czosnku niedźwiedziego przy gorączce i bólach reumatycznych – nacieranie bolących miejsc. Nalewka pomaga też w leczeniu kaszlu różnego pochodzenia.
• Surową roślinę stosuje się w chorobach tarczycy, w tym przy nadczynności i niedoczynności tarczycy.
• Napar z czosnku niedźwiedziego pomaga w kolce nerkowej oraz działa moczopędnie.
• W starych medycznych zielnikach istnieją zalecenia co do stosowania czosnku niedźwiedziego, jako środka zapobiegawczego przed dżumą (w okresie epidemii), cholerą, tyfusem brzusznym, a także jako leku na choroby zakaźne bydła.
• W celach leczniczych można stosować zarówno świeży czosnek niedźwiedzi, jak też solony albo kiszony.

Możliwości lecznicze czosnku niedźwiedziego

Oparte na wielowiekowych doświadczeniach i obserwacjach przekonanie o niezwykłych właściwościach czosnku niedźwiedziego, znalazło potwierdzenie we współczesnych badaniach naukowych. Po zbadaniu składu chemicznego rośliny okazało się, że posiada ona optymalny zestaw składników organicznych i mineralnych.

Za specyficzny aromat całej rośliny odpowiada olejek eteryczny (ursalina) bogaty w związki siarki. Zawartość kwasu askorbinowego zależy od czasu i miejsca zbioru. Występuje też szereg flawonoidów, kwasów tłuszczowych i polisacharydów. Czosnek niedźwiedzi wyróżnia się wysoką zawartością magnezu, manganu, żelaza, a emisja siarki nad tą rośliną jest najwyższa spośród wszystkich roślin.

1. Działanie bakteriobójcze czosnku

Czosnek niedźwiedzi działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybowo i przeciwwirusowo. Zawierające siarkę związki organiczne są naturalnym antybiotykiem. Tzw. allicyna (siarkoorganiczny związek chemiczny) jest skuteczna nawet w przypadku szkarlatyny albo anginy. Niestety, jest stosunkowo mało stabilna i na powietrzu szybko się rozkłada. Aby w pełni skorzystać z dobrodziejstw allicyny, należy przygotować całkiem świeży czosnek niedźwiedzi i szybko go spożyć.

Badania naukowe potwierdzają więc ludową wiedzę: na grypę i przeziębienie pomaga świeży czosnek.

2. Dolegliwości żołądkowo-jelitowe

Czosnek niedźwiedzi ma pozytywny wpływ na florę bakteryjną. Hamuje rozwój bakterii szkodliwych, nie niszcząc tych, które są niezbędne do dobrego trawienia. Można stosować roślinę podczas albo po antybiotykoterapii.

3. Układ sercowo-krążeniowy - leczenie rośliną

Zawarte w czosnku niedźwiedzim składniki, jak allicyna, adenozyna, potas i magnez, korzystnie wpływają na serce i krążenie. Allicyna działa obniżająco na poziom cholesterolu oraz ciśnienia krwi. Pomaga przy miażdżycy, a poprawiając płynność krwi, zmniejsza ryzyko zakrzepicy.

Stwierdzono, że stosowanie czosnku niedźwiedziego reguluje zaburzenia rytmu serca oraz poprawia jego funkcje.

4. Pomoc w walce z nowotoworem

Badania wykazały pewną możliwość niszczenia komórek nowotworowych przy użyciu związków organicznych zawartych w czosnku niedźwiedzim. Być może w przyszłości powstanie związana tym terapia bez działań ubocznych.

5. Kuracja oczyszczająca organizmu

Jako jedno z pierwszych ziół, które jest do dyspozycji wiosną, czosnek niedźwiedzi doskonale nadaje się do oczyszczającej i odżywczej kuracji.

Działa oczyszczająco na krew, hamuje procesy zapalne, działa moczopędnie, pobudza przemianę materii, wzmacnia organizm i zwiększa apetyt. Jest więc idealnym środkiem, aby po długiej zimie powrócić do formy.

Zastosowanie czosnku niedźwiedziego w kuchni

Jadalne są wszystkie części rośliny, jednak najczęściej wykorzystuje się świeże liście. Najlepiej jest spożywać czosnek niedźwiedzi w stanie surowym, ponieważ obróbka cieplna zmniejsza jego smak i aromat.

• Tradycyjnie jest podstawą różnych wiosennych sałatek. Czosnek niedźwiedzi jest mniej gorzki w porównaniu z czosnkiem zwyczajnym i cebulą, dlatego może stanowić składnik główny.
• Dobre są zupy i barszcze z czosnku niedźwiedziego. Rzadziej jest on przyprawą do innych zup. Aby zachować cenne składniki, a także aromat i smak, ziele wkłada się do potrawy pod koniec gotowania.
• Może służyć jako przyprawa do dań mięsnych, rybnych i warzywnych. Dania rybne z dodatkiem czosnku niedźwiedziego zyskują nowy smak, a dziczyzna staje się bardziej delikatna.
• Nadaje szczególną pikantność sosom. Poza tym doskonale komponuje się z twarogiem i śmietaną.
• Często bywa stosowany jako dodatek do nadzienia pierogów. Nadaje im oryginalny smak i lekką ostrość.

Uwaga!

Zamieszczane przez nas informacje o właściwościach leczniczych roślin mają jedynie charakter poznawczy i nie stanowią w żadnym stopniu zaleceń praktycznych. Zanim ktoś zdecyduje się na zastosowanie kuracji ziołowej, powinien skonsultować się ze swoim lekarzem.