Granat właściwy

Granat właściwy (albo granatowiec) jest gatunkiem z rodziny krwawnicowatych, ma więc krewnych również w Polsce – na przykład krwawnicę pospolitą albo kotewkę orzech wodny. Jest od wielu tysięcy lat znaną rośliną ozdobną i użytkową. Trudno dzisiaj ustalić pierwotną ojczyznę granatu, jednak najpewniej znajdowała się ona w południowo-wschodniej Europie i Azji Zachodniej. Stąd wzięła się też rodzajowa nazwa botaniczna rośliny Punica, od łacińskiego określenia Kartagińczyków – Punicus, pl. Punici – Fenicjan z dzisiejszej Tunezji. Owoce granatu wspominane są zarówno w mitologii, jak i w Biblii oraz Koranie. Nazwa gatunkowa granatum pochodzi od łacińskiego granum = ziarno, nasiona i ma związek z wielką ilością nasion w owocach.

Granat właściwy - wygląd i kwiaty 

Granat właściwy rośnie jako gęsto rozgałęziony duży krzew albo małe drzewo o wysokości 3 do 5 m. Może osiągnąć podobną średnicę korony i żyć przez kilkaset lat. Gałęzie są początkowo cztero- do sześciokanciastych, później stają się okrągłe. W młodym wieku są kolczate. Kora jest czerwonobrązowa do szarej, początkowo gładka, później pomarszczona i łuszcząca się. Liście eliptyczne do lancetowatych, naprzeciwległe, mają krótkie ogonki, szerokość ok 2 cm i długość 2 do 9 cm. Są z wierzchu ciemnozielone i połyskujące, pod spodem jaśniejsze i matowe, jesienią przebarwiają się na żółtopomarańczowo i opadają. Ulistnienie rośliny wygląda na dosyć rzadkie, ponieważ starsze gałęzie mają liście tylko na końcach.

Granatowiec zdobią intensywnie pomarańczowoczerwone, dzwonkowate kwiaty o średnicy 5-6 cm. Rozwijają się w zależności od warunków klimatycznych od czerwca do września. Bezwonne kwiaty rozmieszczone są pojedynczo albo w małych grupach na końcach gałęzi Kwiaty odmian ozdobnych są często większe i pełne. Bywają w kolorze białym, czerwonym albo kremowożółtym.

Granat właściwy - owoce

Okrągłe, wielkości jabłek owoce granatu są żółtobrązowe do czerwonych i mają średnicę ok. 10 cm. Są bardzo dekoracyjne, mają mocną, skórzastą skórkę i zawierają dużą liczbę nasion. Każde z nich jest otoczone soczystym, czerwonym miąższem. Nasiona smakują kwaskowo-owocowo i nadają się do wyrobu soku, syropu i deserów, a także do spożycia na surowo. Ponieważ mogą zachować świeżość i aromat przez pół roku, stanowiły w starożytności ważny prowiant żeglarzy, chroniący ich przed szkorbutem.