Storczyk włoski

Skąd pochodzi Orchis italica?

Botaniczna nazwa gatunkowa italica pochodzi od łacińskiego słowa italicus = z Italii. Wprawdzie ta nazwa odnosi się do holotypu pochodzącego z Włoch i nie odzwierciedla całego obszaru występowanie gatunku, ale w dosłownym tłumaczeniu dobrze brzmi po polsku. Nasi zachodni sąsiedzi również używają tłumaczenia i nazywają ten storczyk „Italienisches Knabenkraut”. Naturalna ojczyzna storczyka włoskiego rozciąga się od północnej Afryki, Hiszpanii i Portugalii przez region śródziemnomorski do Libanu.

Jak wygląda storczyk włoski?

Storczyk włoski jest byliną dorastająca przeciętnie do wysokości 20 do 50 cm, a czasem nawet do 70 cm. Jest geofitem, którego pączki odnawiające przebywają w niekorzystnym dla wegetacji okresie w podziemnych bulwach. Tworzy dwie okrągłe albo jajowate bulwy o średnicy ok. 6 cm. Mocną łodygę otaczają liście odziomkowe w liczbie dwa do czterech. Pięć do dziesięciu liści łodygowych jest na krawędzi pofalowanych, ich długość wynosi od 5 do 13 cm, a szerokość 1 do 3 cm. Mogą być z ciemniejszymi plamkami albo jednolite.

Kwiaty i nasiona

Nazywamy tę roślinę, podobnie jak Niemcy, całkiem ostrożnie „storczykiem włoskim”. Inni, jak się okazuje, są mniej wstydliwi i mówią wprost to, co widzą. Na przykład w krajach angielskojęzycznych Orchis italica nazywa się otwarcie „Naked Man Orchid”. I rzeczywiście, kiedy raz się zobaczy tę orchideę, trudno ją skojarzyć z czymś innym. Boczne płatki korony o długości 5-10 mm tworzą spiczasty hełm z żyłkowanym rysunkiem. Warżka kwiatu ma długość 12-19 mm i jest podzielona w taki sposób, że przypomina małego nagiego ludzika płci męskiej. Okres kwitnienia storczyka włoskiego trwa od marca do maja. Kolor kwiatów jest białawy do różowego z czerwonymi plamkami. Roślina tworzy gęste kwiatostany uformowane cylindrycznie albo półkuliście. Storczyk włoski, podobnie jak wiele roślin z jego rodziny, wykazuje zadziwiające zaufanie do zaprzyjaźnionych grzybów. Jego nasiona o średnicy 0,15 do 0,6 mm i masie ok. 3 μg nie zawierają składników zapasowych i do kiełkowania potrzebują pomocy grzybów, z którymi tworzą specjalny typ mikoryzy. Preferują wartość pH gleby od 7,0 do 7,6.