Formalności i pozwolenia na budowę obiektów gospodarczych przy domu

Budowa obiektów gospodarczych – kiedy wymagane jest zgłoszenie lub pozwolenie na budowę?

Polskie Prawo budowlane (art. 28 ust. 1) mówi o tym, że roboty budowlane można rozpocząć tylko po uzyskaniu pozwolenia na budowę. Istnieją jednak wyjątki wynikające z nowelizacji przepisów, dzięki którym część inwestycji możesz zrealizować w tzw. trybie uproszczonym, czyli na podstawie samego zgłoszenia. Warto również wiedzieć, że niektóre obiekty małej architektury, jak pergole, grille murowane lub oczka wodne o powierzchni lustra do 50 m2 mogą być realizowane całkowicie bez formalności, ale zawsze warto sprawdzić lokalne przepisy i Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Budynki gospodarcze, które możesz postawić w swoim przydomowym ogrodzie (m.in. domek narzędziowy, większa wiata śmietnikowa, altana ogrodowa, ogród zimowy) będą natomiast wymagać zgłoszenia ich budowy lub uzyskania pozwolenia na budowę. Formalności zależą przede wszystkim od powierzchni zabudowy obiektu oraz od łącznej liczby obiektów gospodarczych na Twojej działce.

W przypadku wolnostojących, parterowych budynków gospodarczych, altan, przydomowych oranżerii budowa w trybie uproszczonym możliwa jest jeżeli powierzchnia ich zabudowy nie przekracza 35 m2. Co więcej, na działce o powierzchni 500 m2 możesz postawić maksymalnie np. dwa domki narzędziowe po 35 m2 albo dwie altany o podobnych parametrach. Jeśli Twoja posesja ma 1000 m2, możesz pozwolić sobie już na cztery takie obiekty, jeżeli zachowasz wszystkie inne zasady sytuowania i nie naruszysz ustaleń MPZP. W przypadku wiat śmietnikowych limit jest inny – można wybudować dwie wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m2 na każde 1000 m2 działki.

Pozwolenie na budowę

Pozwolenie na budowę w przypadku obiektów gospodarczych jest konieczne, gdy którykolwiek z warunków opisanych dla zgłoszenia nie jest spełniony, np. przekroczona zostaje powierzchnia zabudowy, liczba obiektów jest wyższa niż dopuszczalna lub planowane są dodatkowe instalacje. Pozwolenia wymaga także realizacja obiektów w strefach chronionych, np. na terenach Natura 2000. Do wniosku o pozwolenie dołącza się projekt zagospodarowania działki oraz projekt architektoniczny obiektu gospodarczego, a w razie potrzeby także projekt techniczny.

Obowiązkowe odległości od granicy działki

Kolejną istotną sprawą jest lokalizacja obiektu gospodarczego względem granicy Twojej działki. Tutaj obowiązuje zasada 3 metrów, jeżeli ściana budynku nie ma okien ani drzwi, oraz 4 metrów, jeśli w tej ścianie znajdują się otwory. Wyjątki mogą wynikać z MPZP albo z decyzji o warunkach zabudowy (WZ). Rozporządzenie o warunkach technicznych było nowelizowane w 2024 roku i wprowadza dodatkowe modyfikacje, dlatego zawsze przed rozpoczęciem inwestycji warto sprawdzić lokalne przepisy (MPZP), ponieważ mogą one wprowadzać dodatkowe ograniczenia lub wymogi.

Jakie dokumenty są wymagane przy zgłoszeniu lub pozwoleniu na budowę?

W przypadku zgłoszenia budowy obiektu gospodarczego niezbędny jest formularz zgłoszenia, w którym określasz zakres prac, sposób ich prowadzenia oraz termin rozpoczęcia robót. Do formularza dołącza się również oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Przydatne mogą być także szkice lub rysunki planowanego obiektu, które ułatwiają urzędowi ocenę jego usytuowania na działce oraz zgodności z przepisami. Organ administracji architektoniczno-budowlanej ma 21 dni kalendarzowych na wniesienie sprzeciwu, a jeżeli go nie wniesie, możesz rozpocząć budowę. Zgłoszenie zachowuje ważność przez trzy lata od daty jego złożenia.

W sytuacji, gdy chcesz otrzymać pozwolenie na budowę, konieczne jest przygotowanie wniosku o pozwolenie wraz z projektem zagospodarowania działki i projektem obiektu gospodarczego, który m.in. ukazuje wymiary budynku, sposób wykonania konstrukcji, zastosowane materiały oraz ewentualne instalacje. W zależności od specyfiki budynku mogą być wymagane dodatkowe dokumenty, takie jak projekt techniczny czy pozwolenia dodatkowe wynikające z przepisów szczególnych. Pozwolenie na budowę również obowiązuje przez trzy lata od dnia wydania i w tym czasie Twoja inwestycja musi zostać rozpoczęta, w przeciwnym razie konieczne jest ponowne wystąpienie o decyzję.