Borówka amerykańska – uprawa, sadzenie, pielęgnacja [WIDEO]

Borówka wysoka (Vaccinium corymbosum L.), bardziej znana jako borówka amerykańska, jest bliską krewną naszych krajowych borówek: czarnej, brusznicy i bagiennej. Jej owoce są nie tylko smaczne, ale zawierają też liczne witaminy i polifenole. Te ostatnie wykazują silne działanie przeciwutleniające, zapobiegające chorobom układu krążenia, a także przeciwzapalne i przeciwnowotworowe.

Wybór stanowiska dla borówki amerykańskiej

Aby krzewy jagodowe obficie owocowały i czuły się komfortowo na działce, trzeba przede wszystkim zatroszczyć się o miejsce do ich posadzenia. Chociaż w swojej ojczyźnie na wschodzie Kanady i Stanów Zjednoczonych, borówka amerykańska rośnie w lasach na miejscach podmokłych, to udomowiona i wyselekcjonowana nie lubi gleby z zastojem wody. Dlatego, jeśli na działce występuje takie zjawisko, trzeba najpierw wykonać drenaż. Na glebach gliniastych, gdzie wody gruntowe są bardzo płytko, lepiej jest posadzić borówkę na lekkim wzniesieniu.

Aby krzewy jagodowe obficie owocowały i czuły się komfortowo na działce, trzeba przede wszystkim zatroszczyć się o miejsce do ich posadzenia.

Miejsce powinno być osłonięte od wiatru, ale odkryte dla słonecznego światła. Im więcej promieni słońca dostaną jagody, tym będą słodsze i smaczniejsze, a krzewy zdrowsze.

Odpowiednia gleba dla borówki amerykańskiej

Borówka amerykańska preferuje glebę przepuszczalną, kwaśną, pulchną, torfiasto-piaszczystą. Ogrodnik-amator, który zignoruje upodobania tej rośliny i posadzi ją w ciężkiej, gliniastej glebie, nie powinien być zdziwiony, kiedy borówka będzie słabo rosła i owocowała. Najważniejszą rzeczą dla borówki amerykańskiej jest duża kwasowość podłoża. Wartość pH powinna mieścić się w przedziale 3,8 – 5. O przydatności gleby dla uprawy borówki można wnioskować na podstawie roślin wskaźnikowych, takich jak skrzyp, szczaw, czy mięta. Nawet przy pH około 6, borówka rośnie wolno, nie mówiąc o odczynie obojętnym albo wręcz zasadowym.

Ogrodnik-amator, który zignoruje upodobania tej rośliny i posadzi ją w ciężkiej, gliniastej glebie, nie powinien być zdziwiony, kiedy borówka będzie słabo rosła i owocowała.

Jeśli gleba w ogrodzie nie jest kwaśna, każdy dołek do sadzenia trzeba odpowiednio przygotować. Część wybranej ziemi należy zastąpić torfem, korą, trocinami, a jeszcze lepiej ściółką sosnowo-świerkową z pobliskiego lasu. Dobre wyniki daje uprawa borówki w substracie ze zmurszałych trocin. Warstwą kory albo trocin korzystnie jest też okryć glebę po posadzeniu roślin. Dłużej będzie utrzymana wilgotność, a chwasty stracą możliwość wzrostu.

Jak powinno się sadzić borówkę amerykańską?

Sadzenie krzewów wykonuje się wiosną przed rozwojem pąków. Najbardziej odpowiednie są dwuletnie sadzonki w pojemnikach. Sadzonki z odkrytym systemem korzeniowym przyjmują się bardzo trudno. Tajemnica kryje się w niezwykłej współpracy roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae), między innymi borówek, z grzybami. Ta symbioza nosi nazwę mikoryzy erikoidalnej. Powstała ponad 140 mln lat temu i polega w skrócie na tym, że strzępki grzyba wymieniają z rośliną składniki odżywcze pobrane przez siebie z gleby na węglowodany powstałe w wyniku fotosyntezy. Nawiasem mówiąc, mikoryza – chociaż niewidzialna - jest tak powszechnym i ważnym zjawiskiem, że bez grzybów nie byłoby lasu.

Sadzenie krzewów wykonuje się wiosną przed rozwojem pąków. Najbardziej odpowiednie są dwuletnie sadzonki w pojemnikach.

Jamkę do posadzenia krzewu borówki należy wykopać o średnicy ok. 1 m i głębokości 40-50 cm. Odległość między sadzonkami powinna wynosić 1,3-1,5 m, aby borówka mogła się swobodnie rozrastać. Istnieje zasada, że im później dojrzewające są odmiany borówki, tym odległości miedzy krzewami powinny być większe. Sadzonki wczesnych odmian można sadzić w odstępach metrowych.

Po umieszczeniu sadzonki w przygotowanym dołku, wypełnia się go ziemią pozostawiając 5-8 cm do krawędzi. Tę pustą przestrzeń wypełnia się ściółką – świeżymi trocinami drzew iglastych.

Takie ściółkowanie ma kilka zalet:

• zatrzymuje wilgoć w glebie;
• chroni roślinę od wahań temperatury nocą i dniem;
• sprzyja rozwojowi pędów;
• chroni roślinę przed chorobami grzybowymi korzeni;
• rozkładająca się ściółka stanowi dodatkowy nawóz dla borówki.

Więcej o ściółkowaniu gleby w ogrodzie piszemy tutaj. Jeśli uprawiana borówka amerykańska słabo rośnie i owocuje, oznacza to, że gdzieś został popełniony jakiś istotny błąd. Do najczęściej spotykanych błędów należą:

• Wiedząc, że borówka amerykańska rośnie w terenie podmokłym, ogrodnik-amator starał się stworzyć jej podobne warunki: cień i wilgoć. Roślina może przeżyje, ale owoców na niej raczej nie będzie.
• Nie sprawdzono kwasowości gleby – powinna wynosić ok. 4-5 jednostek pH.
• Krzewy posadzono bezpośrednio w torfie. Torf silnie przemarza zimą, a wiosną późno taje. Wzrost pędów zostaje zahamowany.
• Na gliniastym podłożu nie zastosowano drenażu. System korzeniowy krzewów nie ma dostatecznej ilości powietrza, za to ma nadmiar wilgoci. Stopniowo obumiera, prowadząc do śmierci całej rośliny.

Pielęgnacja borówki amerykańskiej - zasady

Pielęgnację borówki amerykańskiej można podzielić na trzy ważne etapy: nawożenie, podlewanie, przycinanie. Aby dać dobre zbiory jagód z każdego krzewu, borówka potrzebuje odpowiedniego odżywiania. Potrzebne są jej tylko nawozy mineralne. Żaden kompost, obornik i inne nawozy organiczne. Tylko azot, fosfor, magnez i potas. Przy czym dawkę azotu dzieli się na trzy raty: 40% - kiedy rozwijają się pąki, 35% - w maju i 25% - na początku czerwca.

Aby dać dobre zbiory jagód z każdego krzewu, borówka potrzebuje odpowiedniego odżywiania. Potrzebne są jej tylko nawozy mineralne. Żaden kompost, obornik i inne nawozy organiczne.

Polewanie borówki amerykańskiej zaleca się z użyciem zakwaszonej wody: 1 łyżeczka kwasu cytrynowego na wiadro wody, albo ocet rozcieńczony do 0,2%. Jeśli pod krzewy zostały podane trociny, to zakwaszanie wody można sobie darować. Borówka lubi wilgoć, zwłaszcza w sierpniu, w okresie dojrzewania owoców. Nie należy jednak z ilością wody przesadzać, aby nie doprowadzić do gnicia korzeni.

Przycinanie borówki wysokiej wykonuje się wczesną wiosną albo jesienią, kiedy opadną liście. Cięcie odmładzające wykonuje się na krzewach 6-7 letnich. Pozostawia się nie mniej, niż 5 rocznych pędów. Jeśli krzew mocno się rozrósł, trzeba go nieco prześwietlić. W okresie sezonu wegetacyjnego należy usuwać pędy chore, uszkodzone albo obumarłe.

Rozmnażanie borówki amerykańskiej - cztery sposoby

Owoce borówki amerykańskiej nie należą do najtańszych, dlatego choćby z tego powodu warto mając jeden krzew, wyhodować z niego kilka nowych. Rozmnażanie borówki nie należy do najłatwiejszych, ale warto podjąć ten wysiłek. W naturalnych warunkach młode rośliny wyrastają z nasion, jednak rozmnażanie generatywne nie zapewnia dziedziczenia cech rośliny macierzystej będącej kultywarem.

1. Rozmnażanie przez sadzonki zdrewniałe

Najczęściej stosowaną metodą jest ukorzenianie sadzonek ze zdrewniałych pędów. Trzeba tutaj nadmienić, że nie wszystkie odmiany ukorzeniają się równie dobrze. Niektóre mają udatność 60-80%, a niektóre praktycznie zerową.

Sadzonki ścina się z krzewów późną jesienią, po pierwszych przymrozkach i przechowuje w niskiej temperaturze (w lodówce) – od 0°C do +5°C. Można też naciąć sadzonek pod koniec zimy, przed rozwojem roślin, i tak samo je przechować. Lepiej ukorzeniają się odcinki pędów o długości ok. 25 cm, niż krótkie – 8-10 cm. Należy usunąć z nich pąki kwiatowe (są większe od liściowych i okrągłe). Sadzonki sadzi się w inspektach do podłoża w postaci torfu albo mieszanki torfu z piaskiem. Zaleca się osłaniać inspekty tak, aby docierało 50-70% dziennego światła. Po 4-5 tygodniach sadzonki ukorzeniają się i zaczynają rosnąć.

2. Rozmnażanie przez sadzonki zielne

Jeszcze lepsze wyniki dają sadzonki zielne. Wykorzystuje się młode, słabo zdrewniałe pędy. W połowie czerwca/lipca pobiera się odcinki z 2-3 węzłami. Podłoże musi być wilgotne i o odpowiedniej dla borówki kwasowości.

3. Rozmnażanie przez odkłady

Długie pędy przygina się w marcu do ziemi i umieszcza w przygotowanym rowku. Pęd mocuje się dodatkowo do ziemi. Miejsce odkładu utrzymuje się w wilgoci. Jesienią można ukorzeniony odkład odciąć od rośliny macierzystej i posadzić w zaplanowanym miejscu.

4. Rozmnażanie przez kopczykowanie

Ta metoda polega na niskim przycięciu krzewu borówki na wiosnę, a kiedy nowe pędy osiągną wysokość ok. 10 cm obsypuje się je do połowy wysokości luźnym podłożem. Podsypywanie powtarza się dwa-trzy razy w ciągu lata. Jesienią odsłania się pędy, które ukorzeniły się i oddziela od matecznego krzewu.

Borówka amerykańska - uprawa, sadzenie, pielęgnacja [WIDEO]