Wierzba iwa

Nazwa i pochodzenie wierzby iwy

Wierzba iwa jest naszym rodzimym przedstawicielem rodziny wierzbowatych i swojego botanicznego rodzaju. Rośnie w palearktycznym regionie większej części Europy (z wyjątkiem południowej Hiszpanii oraz południowych Bałkanów) przez zachodnią i centralną Azję do Azji Wschodniej (Mandżuria, północna Korea i Japonia). Rodzajowa nazwa Salix jest starożytną nazwą tego drzewa. Prawdopodobnie wywodzi się od łacińskich słów sal (woda słona, morze) i lix (blisko). Epitet gatunkowy caprea (koza) nawiązuje do wykorzystywania młodych pędów iwy na karmę dla kóz. Występująca w wielu językach nazwa „iwa” ma kilka wersji pochodzenia. Jedna z teorii zakłada związek z czasownikiem „wić”, jako że chłopi „wili” (pletli) kiedyś z wierzby wiele pożytecznych przedmiotów.

Jak wygląda wierzba iwa?

Wierzba iwa bardzo szybko wyrasta na duży krzew albo niewielkie drzewo. Roczny przyrost może osiągać do 70 cm. W zależności od stanowiska iwa dorasta do 2-10 m, a w szczególnie korzystnych warunkach do 15 m wysokości. Charakterystyczna jest dla niej stosunkowo szeroka korona (do 7 m). Z wiekiem zyskuje zaokrąglony pokrój z lekko zwisającymi końcami pędów. Kora młodych pędów jest oliwkowozielona, natomiast starsze gałęzie są szarozielone, a pień przybiera odcień szarawy do czarnobrązowego. Na korze tworzą się regularne, romboidalne pęknięcia. Liście są ustawione naprzemianlegle, mają formę eliptyczną do szerokojajowatej o długości 5 do 8 cm i szerokości 2,5 do 4 cm. Młode liście są na wierzchniej stronie lekko owłosione. Z czasem krótkie włoski opadają i liście stają się ciemnozielone z połyskiem. Dolna strona liścia pozostaje w kolorze niebiesko- do szarozielonego z białawym, gęstym owłosieniem.

Kwiaty i owoce wierzby iwy

Kwiaty (kotki) wierzby iwy są bardzo duże i pojawiają się przed rozwojem liści od połowy marca. Roślina jest dwupienna, co oznacza, że poszczególne egzemplarze rozwijają tylko męskie, albo tylko żeńskie kotki. Kwiatostany męskie o długości do 5 cm mają jaskrawożółte pylniki. Pyłek wierzbowy jest ważnym, wczesnym pokarmem dla pszczół i trzmieli. Kotki żeńskie są nieco mniejsze i srebrzystoszare. Od maja do czerwca dojrzewają suche torebki nasienne. Są małe, lekkie, otoczone wełnistymi włoskami i są roznoszone przez wiatr.